Boetes en taakstraffen voor Facebook-reacties richting columniste
AMSTERDAM - In het proces tegen 25 verdachten die in september voor de rechter moesten verschijnen vanwege het plaatsen van discriminerende, opruiende en beledigende berichten onder een livestream op Facebook op de pagina van NRC-columniste Clarice Gargard zijn 24 verdachten veroordeeld. De mannen en vrouwen plaatsten hun reacties onder een de livestream van een demonstratie tegen Zwarte Piet, tijdens de intocht van Sinterklaas in Amstelveen, op 17 november 2018.
In 18 gevallen oordeelt de rechtbank dat er sprake was van opruiing, met en zonder discriminerende aspecten. Drie personen maakten zich met hun reacties schuldig aan discriminatie, twee personen worden veroordeeld voor het aanzetten tot discriminatie. In één geval acht de rechtbank belediging bewezen. De 24 zijn veroordeeld tot taakstraffen van tussen de 28 en 58 uur en/of boetes variërend van 300 tot 450 euro. Daarnaast moeten 15 verdachten 50 tot 150 euro schadevergoeding betalen aan de columniste, omdat zij met hun beledigende en discriminerende opmerkingen de eer en goede naam of de morele integriteit van de columniste aantastten. In één geval kon de rechtbank onvoldoende vaststellen of de verdachte het bericht zelf had geplaatst en werd de verdachte vrijgesproken.
Alle verdachten gebruikten in hun opmerkingen grove taal en sommigen lieten zich daarbij zeer kwetsend uit over zwarte mensen. Een aantal van hen riep anderen op om ook te discrimineren. Het discrimineren van mensen vanwege hun ras is onacceptabel. De Nederlandse samenleving kent vele sociale en culturele achtergronden en iedereen die in Nederland woont moet van zijn of haar burgerrechten kunnen genieten en zich veilig en geaccepteerd kunnen voelen, ongeacht verschillende opvattingen over bepaalde kwesties.
Sommige verdachten zetten met hun woorden bovendien aan tot mishandeling of zelfs moord of doodslag op de demonstranten. Gelukkig is dit niet daadwerkelijk gebeurd, maar zij hadden wel degelijk iemand op het idee kunnen brengen. Ondanks dat de verdachten zich bewust moeten zijn geweest van de mogelijke consequenties van hun woorden, lieten zij zich hierdoor niet weerhouden. Hierdoor kwam de openbare orde in gevaar. De opruiende berichten hadden bovendien een flinke impact op de columniste. Zij heeft zich door alle reacties ernstig bedreigd gevoeld.
De zaak van iedere verdachte zou normaal gesproken afzonderlijk bij de politierechter worden behandeld bij de rechtbank waar de verdachte woont. Het openbaar ministerie koos er echter voor om de 25 verdachten gezamenlijk en verspreid over 5 dagen voor de meervoudige kamer van de rechtbank Amsterdam te laten verschijnen. Het OM mocht voor deze aanpak kiezen. Wel had de zaak hierdoor en ook door de grote media-aandacht meer impact op de verdachten . Van de in totaal 7600 reacties onder de livestream had het OM er maar 200 onderzocht terwijl er sprake was van veel meer mogelijk strafbare reacties. Naar het oordeel van de rechtbank was de werkwijze van het OM hierin onvoldoende zorgvuldig. Dit betekent echter niet dat deze 25 verdachten op basis van hun berichten niet vervolgd mochten worden.