Kabinet verwacht nog zeker 2100 Afghanen op te halen

DEN HAAG - Het kabinet verwacht nog zeker 2100 Afghanen over te zullen brengen naar Nederland. Het gaat om mensen die onder meer voor hulporganisaties en Defensie hebben gewerkt, schrijft het demissionaire kabinet in een brief aan de Tweede Kamer.

Een deel van deze mensen had al een toezegging gekregen dat ze naar Nederland mochten komen, aldus minister Ben Knapen (Buitenlandse Zaken). Hij schat dat 1400 tot 1500 mensen nu extra gaan komen. Er wordt nog aan de lijsten gewerkt, zei hij.

Het kabinet probeert hiermee tegemoet te komen aan de wens van de Kamer. Die nam medio augustus een motie van D66'er Salima Belhaj aan waarin het kabinet werd gevraagd alle Afghanen op te halen die de Nederlandse missie daar hebben geholpen. Dat bleek een lastige opgave.

Tienduizenden mails

Bij Buitenlandse Zaken kwamen tienduizenden mails binnen van Afghanen die meenden in aanmerking te komen voor hulp van Nederland. Daarvan leken zo'n 20.000 onder de motie-Belhaj te vallen. Maar de informatie in veel van die mails is onvolledig, aldus het kabinet. De 20.000 zullen niet worden geëvacueerd.

Knapen kan niet zeggen wanneer de Afghanen naar Nederland kunnen worden overgebracht. Het is "buitengewoon lastig nu mensen op te halen". Hij hoopt dat de komende weken het vliegveld van de Afghaanse hoofdstad Kabul vaker open zal zijn. Mensen moeten dan nog wel van de Taliban toestemming krijgen om het land te verlaten, benadrukt hij. Sinds het einde van de evacuatie op 26 augustus zijn volgens Knapen nog zeker 200 Afghanen opgehaald.

Drie groepen

De 2100 zijn grofweg te verdelen in drie groepen. De eerste groep van zo'n achthonderd mensen betreft onder meer 320 Nederlanders en ingezetenen. Verder gaat het om 330 tolken en andere Afghanen die voor de Nederlandse of Europese militaire of politiemissie hebben gewerkt. Hier gaat het ook om nog zeker vijftig mensen die onder de motie-Belhaj worden gerekend. Zij hadden allemaal al de toezegging gekregen dat zij zouden worden opgehaald.

Bij de tweede groep van naar schatting 800 Afghanen gaat het om mensen die hebben gewerkt voor hulp- en ontwikkelingsprojecten die zijn gefinancierd door het ministerie van Buitenlandse Zaken. Mensen die voor deze regeling in aanmerking komen, moeten sinds 2018 "tenminste een jaar structureel substantiële werkzaamheden hebben verricht voor het desbetreffende ontwikkelingsproject in een publieke, zichtbare functie".

Afgebakende groep

De laatste "afgebakende groep" telt 500 Afghanen. Het gaat dan om mensen die de afgelopen twintig jaar voor Defensie of de Europese politiemissie hebben gewerkt. Ook zij moeten zeker een jaar structureel zichtbaar "substantiële werkzaamheden" hebben uitgevoerd.

Het kabinet laat verder weten nog "extra inspanningen" te zullen plegen voor (fixers van) journalisten en mensenrechtenverdedigers. Verder zal Nederland zich "flexibel" opstellen als VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR een verzoek doet individuele Afghanen op te nemen die naar buurlanden zijn gevlucht en daar niet veilig zijn.

De Tweede Kamer debatteert woensdag over Afghanistan. Eerder traden ministers Sigrid Kaag (Buitenlandse Zaken) en Ank Bijleveld (Defensie) af nadat de Kamer een motie van afkeuring over de evacuatie had aangenomen.