Vakbond FNV verwacht een WERK-fonds energietransitie van minister Jetten

ROTTERDAM - FNV verwacht van minister Jetten een WERK-fonds energietransitie. De vakbond overhandigde vandaag in Rotterdam het manifest aan de minister voor klimaat en energie. Dagelijks bestuurslid Bas van Weegberg van FNV: "Het WERK-fonds is nodig voor alle werknemers die hun baan verliezen door klimaatbeleid en de energietransitie, te beginnen bij de kolensector."

Weegberg gaat verder: "Bied werknemers zekerheid met de garantie op omscholing, van-werk-naar-werk-trajecten en financiële compensatie bij eventuele inkomstenverlies."

Door het klimaatbeleid en de energietransitie zullen banen verdwijnen, veranderen en verschijnen. Met name in de fossiele sector en zware industrie dreigt baanverlies en daarmee een onzekere toekomst voor de werknemers.

Van Weegberg: "Om gevaarlijke klimaatverandering tegen te gaan, zullen we de omslag moeten maken naar een toekomstbestendige economie mét inspraak van en oog voor de werknemers. Dit garantiefonds moet ervoor zorgen dat werknemers de energietransitie op een rechtvaardige manier kunnen doormaken en niet zelf de rekening gepresenteerd krijgen." 

Het WERK-fonds moet beschikbaar zijn voor alle werknemers waarvan het werk zal verdwijnen door de energietransitie.

Kolenfonds als voorbeeld

FNV heeft al goede ervaringen met een transitiefonds, in 2019 werd het Kolenfonds in het leven geroepen. De 200 medewerkers die hun baan verloren vanwege de sluiting van de Hemweg kolencentrale konden hier aanspraak op maken. Van Weegberg: "Minister Jetten moet nu duidelijk maken hoe de toegezegde 22 miljoen in het Kolenfonds verdeeld en hard gemaakt wordt voor de nog resterende kolencentrales. Bied werknemers in de kolensector nu zekerheid zodat zij bij ontslag en sluiting van een kolencentrale niet zelf achter hun geld aan moeten."

Tijdspad nodig

FNV ziet het WERK-fonds energietransitie als een logische volgende stap die nodig is om de werknemers uit andere sectoren, zoals de fossiele en zwaar op fossiel leunende industrie, een nieuw perspectief te bieden. "Minister Jetten moet nu een duidelijk plan en tijdspad presenteren voor de sectoren die gaan krimpen vanwege klimaatbeleid, zodat we weten wat de gevolgen zijn voor werknemers, maar ook hun kansen", legt Van Weegberg uit. Zo ziet de vakbond kansen om met hulp van het WERK-fonds bij te dragen aan het invullen van de tienduizenden vacatures in onder andere de installatietechniek (zonnepanelen, windmolens), de verzwaring van het elektriciteitsnet en in de isolatiebranche.

Steun in de rug nodig

Marco van Roosendaal, operationeel medewerker kolenoverslagbedrijf in Rotterdam: "Ik sla al 35 jaar kolen over en doe dat nog steeds met veel plezier. Deze keuze lag voor de hand omdat mijn vader, opa en overgrootvader ook in de haven werkten. Het is de vraag of ik, en mijn collega’s in de kolenketen, straks überhaupt kunnen omscholen naar de banen die ontstaan door de energietransitie. Daar hebben wij een steun in de rug bij nodig in de vorm van tijd, geld en opties. Wij weten dat tegen 2030 het doek definitief valt voor de energiekolen en dat zal ook diverse reorganisaties met zich meebrengen waarbij alleen al in de kolenoverslag in Rotterdam honderden banen op de tocht komen te staan. Dat zorgt nu al voor onzekerheid bij mij en mijn collega’s. Daarom willen we zekerheid over die 22 miljoen. Natuurlijk steunen we ook de oproep voor een WERK-fonds Energietransitie voor de mensen buiten de kolenketens die later ‘aan de beurt’ zijn. Dit fonds zal ook bijdragen aan meer draagvlak om de klimaatdoelstellingen te halen omdat je de rekening van de energietransitie eerlijk verdeelt."

Het WERK-fonds Energietransitie:

• Biedt budget voor om-, bij- en herscholing voor elke individuele werknemer die zijn of haar baan verliest als gevolg van de energietransitie
• Voorziet in voldoende tijd en budget voor professionele begeleiding naar ander werk
• Kan ook ingezet worden om de overstap te maken van de ene sector naar de andere
• Biedt ruimte voor een langdurige extra financiële compensatie bij het aanvaarden van een lager betaalde baan
• Biedt ruimte voor omgang met pensioenopbouw of maatwerkregelingen voor oudere werknemers
• Houdt rekening met de sectorale en regionale voorkeur van de werknemer
• Wordt bestuurd en uitgevoerd door sociale partners
• Het fonds wordt gevuld door twee partijen: het Rijk en bedrijven
• Het fonds is aanvullend op afspraken gemaakt door sociale partners in de betreffende bedrijven