Rekenkamer: permanente vogelgriep risico dierziektebestrijding
DEN HAAG - Door de grootste vogelgriepepidemie sinds 2003 lopen organisaties die dierziekten bestrijden "tegen de grenzen van hun vermogen" aan, aldus de Algemene Rekenkamer. Sinds oktober 2021 zijn miljoenen vogels afgemaakt om verdere verspreiding te voorkomen. De kosten rijzen niet alleen de pan uit, maar de permanente aanwezigheid van het virus vormt een risico "voor het effectief tegengaan van vogelgriep onder pluimvee".
Normaal gesproken verdwijnt de vogelgriep in de zomer, maar sinds oktober 2021 blijft de vogelgriep in Nederland. Er zijn al 6,9 miljoen vogels, vooral kippen, geruimd. In 2022 kostte het bestrijden en het voorkomen van vogelgriep 55 miljoen euro. Dat is meer dan vijf keer zo veel als het gemiddelde in de jaren ervoor: toen ging het om ongeveer 10 miljoen euro per jaar.
De belastingbetaler draait op voor een veel groter deel van de kosten dan in vorige jaren. Tussen 2015 en 2021 betaalden pluimveehouders het grootste deel (83 procent), daarna de EU (10 procent). Het ministerie van Landbouw betaalde slechts 7 procent. In 2022 betaalde LNV bijna de helft van de kosten, en de sector zelf 54 procent. "Hoeveel de EU nog gaat bijdragen is niet bekend", aldus de Rekenkamer.
Grenzen
Dat de coördinerende Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) tegen de grenzen van haar capaciteit aanliep, gaf de organisatie al aan in haar jaarverslag over 2022. Maar ook een interne analyse van het ministerie van Landbouw laat zien dat er een risico is, én bedrijven die helpen met de ruimingen (waarbij vogels worden vergast) krijgen het te druk doordat het hoge aantal besmettingen.
De Algemene Rekenkamer nam de (financiering van) bestrijding en preventie van het vogelgriepvirus in Nederland onder de loep naar aanleiding van onduidelijkheid bij Kamerleden over de geplande uitgaven van het ministerie van Landbouw en media-aandacht voor de ruimingen. Daarop kondigde de Rekenkamer een korter onderzoek dan gewoonlijk (een 'focusonderzoek') aan. De Tweede Kamer werd woensdag achter gesloten deuren bijgepraat door de Rekenkamer over het onderzoek.