NAVO: Oekraïne kan lid worden als aan voorwaarden is voldaan

VILNIUS - Oekraïne mag rekenen op een uitnodiging om lid te worden van de NAVO zodra de alliantie het eens is en aan de voorwaarden is voldaan. Dat hebben de leiders van de NAVO-landen op hun top in Litouwen afgesproken.

Oekraïne drong vurig aan op een onmiddellijke uitnodiging, maar daar wilden vooral de Verenigde Staten en Duitsland niet aan. Woedende woorden van president Volodymyr Zelensky, onderweg naar de top in de Litouwse hoofdstad Vilnius, ten spijt.

De NAVO gaat wel verder dan in 2008, toen het bondgenootschap Oekraïne beloofde dat het ooit lid zou worden. Die toezegging "herbevestigen" demissionair premier Mark Rutte en de dertig andere leiders. Als ze Oekraïne klaar achten voor toetreding, kan dat wel sneller dan normaal. Het voorportaal van het lidmaatschap, waarin een aspirant-lid wordt klaargestoomd voor het bondgenootschap, wordt voor Kyiv geschrapt.

Bescherming

De voortwoedende oorlog is echter het belangrijkste obstakel voor de toetreding van Oekraïne, erkent ook Zelensky. Zolang Oekraïne nog voor zijn voortbestaan vecht, is het gevaar te groot dat de NAVO in de oorlog wordt meegesleept.

Maar de Oekraïense president had toch gehoopt op een uitdrukkelijke uitnodiging, liefst met een duidelijke termijn waarop Oekraïne die zou kunnen verzilveren. Dat zou Rusland duidelijk maken dat Oekraïne binnenkort deel uitmaakt van de NAVO en dus kan rekenen op de bescherming van de machtigste alliantie van de wereld. En dat Rusland dat niet kan beletten, op het slagveld noch aan de onderhandelingstafel.

Modern leger

De verzekering van de NAVO voor Oekraïne "gaat duidelijk echt verder" dan de toezegging uit 2008, zegt Rutte. De alliantie "zegt: jullie kunnen toetreden, maar er zijn nog wel condities". Dat vindt hij "logisch" en "goed".

Het is onduidelijk wat de "voorwaarden" die de NAVO-leiders noemen precies zijn. Een lidstaat in spe moet militair en bestuurlijk helemaal passen bij de andere NAVO-leden. Het Oekraïense leger moet daarvoor even modern zijn als de NAVO-legers, maar dat doel raakt volgens diplomaten snel in zicht. NAVO-landen sturen ladingen westers wapentuig en leren Oekraïners de fijne kneepjes van de westerse oorlogvoering. Er is straks nauwelijks een moderner en sterker Europees leger te vinden, zeggen NAVO-bronnen.

Boze tweets

Door te schermen met voorwaarden kan de alliantie in ieder geval te allen tijde zelf bepalen wanneer Oekraïne klaar is om lid te worden. Nederland en andere lidstaten hopen dat Kyiv toch tevreden zal zijn. Bijvoorbeeld omdat NAVO-leden beloven het land zo te versterken dat het zich eigenhandig Rusland van het lijf kan houden zolang het nog geen NAVO-lid is.

Zelensky's boze tweets waren in ieder geval "niet zo behulpzaam", vindt Rutte. Oekraïne en zijn bondgenoten moeten volgens hem juist eenheid uitstralen.