VN-topman: hitte is angstaanjagend en dit is maar het begin

NEW YORK - [update 19:20 uur] "Klimaatverandering is hier, het is angstaanjagend en dit is nog maar het begin." Dat heeft de VN-topman António Guterres gezegd op een bijeenkomst in New York. Hij verwees naar de extreme temperaturen en bosbranden van de afgelopen weken.

"Voor grote delen van Noord-Amerika, Azië, Afrika en Europa is dit een vreselijke zomer", zei hij. "En voor de planeet als geheel is het een ramp." De VN-baas zei ook dat deze fenomenen de voorspellingen van wetenschappers bevestigen. Het enige verrassende noemde hij de snelheid waarmee de veranderingen op ons afkomen.

Hij verwees naar de maand juli, die de heetste ooit dreigt te worden. "Tenzij er de komende dagen nog een kleine ijstijd zou aanbreken, gaat juli werkelijk alle records verpulveren."

Guterres benoemde de gevolgen die hij overal ter wereld zag: "kinderen die worden meegesleurd door moessonregens, gezinnen die moeten vluchten voor vlammen en arbeiders die bezwijken onder de hitte".

De VN-topman roept overheden op hun klimaatambities op te voeren. "Er is dramatische en onmiddellijke actie nodig", zei hij. In september organiseert de Portugees een VN-klimaatweek in New York, in aanloop naar de COP28-klimaattop die dit jaar in Dubai plaatsvindt.

Hij vraagt westerse landen om al tegen 2040 klimaatneutraal te zijn. Dat betekent dat ze niet meer CO2 uitstoten dan ze zelf kunnen opnemen, bijvoorbeeld door hun bossen. Ontwikkelingslanden krijgen tot 2050 de tijd.

Guterres zei nog dat hij met zijn donkere boodschap geen wanhoop wil creëren. Hij hoopt juist dat de "destructie" die plaatsvindt "plaatsmaakt voor ambitie en actie".

Ook de Amerikaanse president Joe Biden noemde de hoge temperaturen als gevolg van de klimaatcrisis "een existentiële bedreiging". Hij zei zich niet te kunnen voorstellen dat iemand in deze omstandigheden de klimaatopwarming nog kan ontkennen.

Hij kondigde maatregelen aan die arbeiders die in de hitte werken beter moeten beschermen. Ook beloofde hij een miljard dollar uit te trekken om meer bomen te planten in steden. Die zijn effectief om lokaal de temperatuur te verlagen.