Corruptiewaakhond verwacht focus Omtzigt op integere kandidaten
DEN HAAG - De anti-corruptieorganisatie Transparency International Nederland heeft grote verwachtingen van Pieter Omtzigt wat betreft zijn zoektocht naar betrouwbare kandidaten voor zijn partij Nieuw Sociaal Contract, die hij zondag lanceerde. Het Tweede Kamerlid moet met spoed een lijst samenstellen voor de landelijke verkiezingen op 22 november. Transparency-directeur Lousewies van der Laan wijst erop dat juist Omtzigt zich de afgelopen jaren sterk heeft gemaakt voor de integriteit van politici en topambtenaren en voor een transparante bestuurscultuur. "We zijn erg blij dat hij van deze dossiers veel werk maakte."
Van der Laan heeft hem niettemin ook een brief gestuurd waarin ze wijst op het belang van de betrouwbaarheid van toekomstige parlementariërs. Een soortgelijke brief stuurde ze de afgelopen weken ook naar de andere partijen, met de oproep om alleen kandidaten op de kieslijst te zetten die bereid zijn om de integriteitsregels van de Tweede Kamer na te leven. Ook zouden ze tot zeker twee jaar na hun parlementaire periode geen lobbyist mogen zijn voor een sector waar ze als Kamerlid bij waren betrokken.
Omtzigt schreef vorig jaar samen met Volt-leider Laurens Dassen een initiatiefnota waarin zij pleitten voor een wettelijke gedragscode voor bewindspersonen, een handhavingsautoriteit en een register waarin contacten met lobbyisten staan. Op overtreding van de code zou een boete moeten volgen. Van der Laan vindt "het heel interessant" om te zien hoe dat bij Omtzigt zelf zal gaan, evenals bij andere partijen die mogelijk veel nieuwelingen in de Kamer zullen leveren, zoals de BoerBurgerBeweging van Caroline van der Plas.
Vertrouwen
Van der Laan, zelf ooit D66-Kamerlid, heeft er vertrouwen in dat Omtzigt alles eraan zal doen om mensen te werven die transparant zijn over hun privébelangen en die ook weten te scheiden van hun politieke inzet. Transparency pleit ervoor dat alle partijen vooraf het gesprek aangaan met kandidaten om te kijken of ze bereid zijn de regels van de Tweede Kamer te volgen. Als een Kamerlid eenmaal is gekozen is dat lastig, omdat wettelijk geregeld is dat een Kamerlid op eigen titel in de Kamer zit en zijn gang kan gaan.
De instrumenten van de Tweede Kamer om leden te corrigeren zijn nu beperkt. Zo kreeg Forum-leider Thierry Baudet sancties, omdat hij zijn neveninkomsten niet opgeeft. Hij mocht tijdelijk niet meedoen met vergaderingen, maar hij kwam alsnog niet over de brug. Uiteindelijk oordeelt de kiezer over dit gedrag, zegt Van der Laan.