Kabinet draagt Hoekstra voor als opvolger Timmermans in Brussel

DEN HAAG - [update 17:47 uur] Het demissionaire kabinet gaat minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) voordragen als opvolger van Eurocommissaris Frans Timmermans in Brussel. Ingewijden bevestigen berichtgeving hierover van de Financial Times. Het kabinet maakt het besluit vrijdag na de ministerraad bekend.

Timmermans gaf zijn post binnen de Europese Commissie op om lijsttrekker te worden van de nieuwe combinatie van PvdA/GroenLinks. De CDA'er Hoekstra krijgt vermoedelijk ook de portefeuille klimaat, aldus de FT. Hij wordt echter niet zoals Timmermans de eerste vervanger van voorzitter Ursula von der Leyen.

De voordracht gaat naar de Europese Commissie, die daarna akkoord moet gaan. Er volgt ook nog een hoorzitting bij het Europees Parlement. Hoekstra's benoeming is tot volgend jaar zomer. Na de Europese verkiezingen van juni komt er een nieuwe Europese Commissie.

De 47-jarige Hoekstra meldde kort voor het zomerreces geen lijsttrekker van het CDA te willen worden bij de verkiezingen in november. Hij gaf aan meer bestuurder dan politicus te zijn. Er was binnen de christendemocratische partij kritiek op zijn optreden als partijleider. Hij zou te onzichtbaar zijn als leider.

Hoekstra heeft wel wat weerstand te overwinnen. Zo joeg hij tijdens de coronacrisis als toenmalig minister van Financiën zuidelijke EU-landen in de gordijnen met harde woorden over zuinig begrotingsbeleid. Dat kan hem parten spelen wanneer hij als kandidaat-Eurocommissaris voor het Europees Parlement moet verschijnen. Het parlement kan hem officieel niet wegstemmen, maar commissievoorzitter Von der Leyen wel tot inkeer laten komen als Hoekstra zich tijdens de hoorzitting ongeschikt toont.

Een laat gebaar van Von der Leyen heeft de voordracht van Hoekstra door het kabinet misschien vergemakkelijkt. Von der Leyen besloot op de valreep om Nederland niet om zowel een vrouwelijke als een mannelijke kandidaat te vragen, zoals ze eerder steeds deed. Ze verzocht nu om slechts één kandidaat. EU-bronnen sluiten niet uit dat Den Haag om die aanpassing had gevraagd, maar wijzen erop dat de commissie op het moment ook al eerlijk is verdeeld tussen mannen en vrouwen.

Hoekstra zit sinds 2017 in het kabinet. In Rutte III was hij minister van Financiën. Na de verkiezingen in 2021 en de moeizame vorming van het vierde kabinet onder leiding van VVD'er Mark Rutte kwam hij op Buitenlandse Zaken. Vrijwel direct daarna viel Rusland buurland Oekraïne binnen. Hoekstra maakt zich sinds het begin van de oorlog sterk voor steun aan Oekraïne.