Theo Pouw Groep: 'Voor (drugs)criminaliteit is bij ons geen ruimte'

UTRECHT - Een doodlopende weg op een industrieterrein. Voor je het einde bereikt, daar waar de weg bijna naadloos overgaat in het Amsterdam-Rijnkanaal- passeer je eerst honderden meters terrein van de Theo Pouw groep. Een op het oog anoniem deel van het industrieterrein waar criminelen ogenschijnlijk ongezien hun ding kunnen doen. Maar niets is minder waar. Want daar aan het eind van die doodlopende weg bevindt zich inland containerterminal CTU bv.

Platform Veilig Ondernemen sprak op een hete junidag met Örjan Angenent, die als terminalmanager eindverantwoordelijk is voor het dagelijks reilen en zeilen en daarmee dus ook voor de algehele veiligheid.

De Containerterminal Utrecht bv, onderdeel van eerdergenoemde Theo Pouw groep, straalt in de stralende zon bijna een gemoedelijke sfeer uit. Toch doen de hoge hekken en de vele camera’s rondom de Utrechtse inland containerterminal vermoeden dat er van dat gemoedelijke ‘s avonds en ‘s nachts weinig overblijft.

"De vele beveiliging is een kwestie van ‘better safe than sorry’", zegt Angenent. "En tot op heden zien we dat de beveiliging loont. Want je moet van goeden
huize komen wil je hier nog ongezien kunnen insluipen."

Dat er bij containerterminals in internationale zeehavens het nodige gebeurt, is een bekend gegeven. "Wat de douane er bijvoorbeeld in Rotterdam tussenuit pikt bij een controle, is misschien één promille van wat er daadwerkelijk aan drugs en andere illegale zaken het land binnenkomt. Maar waarom zou je als crimineel het risico lopen om je insluipers juist dáár aan het werk te zetten waar er een vergrootglas op ligt? Je kunt beter je container rustig volgen en op één van de vele andere plekken in de logistieke keten proberen je handel veilig te stellen. En dat zorgt dus voor een verschuiving van de criminaliteit naar ons soort terminals."

Onderbuikgevoel bij een container

CTU bv, dat naast Utrecht ook een vestiging in Tiel en Lelystad heeft, heeft inmiddels goed contact met de douane en politie.

Angenent: "Zo’n twee jaar geleden nam iemand van TFOC (Transport Facilitated Organized Crime) van de Landelijke Eenheid politie uit het niets contact op. Ze wilden graag kijken hoe ze met ons konden samenwerken. De overheid treedt natuurlijk al met verschillende (veiligheids)partners op tegen drugshandel. Maar zij zien ook wel dat er in de publiekprivate samenwerking nog veel te winnen valt. Zeker omdat wij de dagelijkse praktijk meemaken en dus veel ervaringen én signalen kunnen delen. Zo was er een tijd geleden een container waar we als snel een bepaald onderbuikgevoel bij hadden. De route die de container had afgelegd was sowieso al opvallend; hij was overgeslagen via een andere inland terminal en vervolgens bij ons terechtgekomen. Toen de container eenmaal hier stond, werd tot drie keer toe de afroepdatum en -tijd gewijzigd. Op dat moment ging er een belletje rinkelen. Door de goede contacten die we de afgelopen twee jaar hebben opgebouwd, konden we heel gericht een melding doen, gebaseerd op duidelijke signalen. Op basis van de melding van CTU, pakte de douane groot uit. Binnen afzienbare tijd stonden er verschillende auto’s met zwaailichten op het terrein en boven de terminal cirkelde een helikopter. Af en toe sturen criminelen testcontainers naar verschillende bedrijven uit de logistieke keten. Die testcontainer moet ze vervolgens wijzer maken hoe bedrijven op bepaalde signalen reageren. Iets wat criminelen alleen ter plekke kunnen monitoren en wat ze dus doen door in de omgeving te posten. De functie van de helikopter is in dergelijke gevallen bedoeld om dit soort ‘bewegingen’ in de gaten te houden."

Samenwerking start met actieweek

Angenent: "Het klassieke beeld -of misschien wel clichébeeld- van de pakketten cocaïne in de bananendozen klopt misschien nog steeds. Maar ik hoor geluiden uit de branche dat criminelen steeds inventiever worden. Dat ze cocaïne in de voering van kleding naaien. Of dat een container afkomstig uit een hoogrisicoland eerst naar China wordt verscheept en daarna alsnog naar Europa komt. En omdat China geen hoogrisicoland is, is de controle vervolgens ook minder."

Een belangrijke reden van TFOC om contact te leggen met bedrijven als CTU is de eerdergenoemde zichtbare verschuiving van de criminaliteit naar de inland terminals. Een van de eerste activiteiten samen, was dan ook een actieweek, waar naast CTU meerdere bedrijven aan deelnamen. Primaire doel van de week was het vergroten van het bewustzijn bij werknemers.

Angenent: "De actieweek leverde aardig wat reuring op en was goed zichtbaar voor de buitenwereld. En dat is precies wat we ermee wilden bereiken. De uitstraling van: Hé, we letten goed op mogelijke signalen. Bij ons moet je niet zijn als je dubieuze bedoelingen hebt."

Personeel volgt weerbaarheidstrainingen

Als vervolg op de actieweek is CTU aan de slag gegaan met weerbaarheidstrainingen voor het personeel, begeleid door het Platform Veilig Ondernemen Midden-Nederland (PVO) en de gemeente Utrecht. Deze trainingen zijn met name gericht op signaalherkenning, waarbij er trainingen zijn voor kantoorpersoneel -zoals planners en customer service medewerkers- en chauffeurs.

Angenent: "Op een gegeven moment kreeg ik een telefoontje van de terminal in Lelystad. Iemand had zich daar aan de poort voorgedaan als medewerker van een grote rederij. Het bedrijf wilde mogelijk klant worden en de ‘medewerker’ zou graag een rondleiding krijgen over het terrein. Onze collega in Lelystad vertrouwde het niet; wat is er immers zo interessant aan het terrein van een containerterminal? Tenzij je wil checken hoe het met de beveiliging staat. Gelukkig wist hij dat een van de Utrechtse collega’s bij dezelfde rederij had gewerkt. Eén belletje om te verifiëren of hij de naam kende en de bedoeling was duidelijk. De persoon aan de poort was zeker niet degene die hij zei te zijn. Juist die alertheid; dat is wat we bij iedereen willen stimuleren. De training draagt daar absoluut aan bij. Daarnaast is het belangrijk dat iedereen weet waar ze een melding kunnen doen. Voor kantoorpersoneel loopt die route meestal via mij als terminal manager. Maar onze chauffeurs hebben nu bijvoorbeeld ook een visitekaartje bij zich waar heel beknopt opstaat wat ze moeten doen bij een mogelijk verdachte situatie en waar ze deze kunnen melden."

Niet alles is wat het lijkt

Angenent: "De trainingen zijn heel erg gericht op rode vlaggen; wat wijkt af van het normale. We werken doorgaans met vaste expediteurs en grote rederijen. Vele aspecten in het proces zijn vrijwel standaard. Afwijkingen vallen dan al snel op. Bijvoorbeeld als een klant opeens mailt vanaf een @hotmail.com adres of als de website van het bedrijf nog ‘under construction’ is. Ook checken we regelmatig met Google maps waar we een container moeten leveren. Als het adres dan een braakliggend terrein blijkt te zijn, weet je dat er iets niet klopt. Dát zijn zaken waar we nu extra alert op zijn."

Maar dat iets wat afwijkt van ‘het normale’ niet altijd direct fout hoeft te zijn, weten ze bij CTU inmiddels ook. "Een tijdje geleden kregen we een container binnen van een grote rederij die eigenlijk alleen aan grote, gerenommeerde bedrijven levert. Nu opeens moest er een enkele container naar een mini-loods ergens in de polder. En de klant voor wie de container bestemd was, bleek ook nog eens openlijk lid van een bekende motorclub. Meerdere rode vlaggen; we hadden daardoor echt het gevoel iets op het spoor te zijn. Bleek dat de rederij van een expediteur een aantal containers met klusbrommertjes had gekocht en deze per container aan kleine klantjes verkocht. Zo bleek het lid van de motorclub gewoon een -in dit specifieke gevaleerzame en onschuldige klusser te zijn."

Veiligheid van het personeel is onze grootste motivatie

Voor insluipers op het CTU-terrein aan die doodlopende weg is Angenent niet bang. "We hebben onze beveiliging op orde. Bekend staan als een bedrijf waar je als crimineel niet moet zijn; dát is onze grootste motivatie. Daarom zetten we zo fors in op bewustwording, signaalherkenning en weten waar je verdachte situaties moet melden. Ons uitgangspunt is: als je het preventief voor elkaar hebt, is de motivatie van criminelen om hun containers via CTU te laten afhandelen, waarschijnlijk ook een stuk minder. Daarnaast willen we ons ook gewoon profileren als goede werkgever. Een werkgever die aandacht heeft voor de veiligheid. Met al die maatregelen bij elkaar, hopen we er als CTU aan bij te dragen dat de branche steeds een beetje ‘schoner’ wordt.’

Weerbaarheidstrainingen ook voor jouw bedrijf?

Ben jij geïnteresseerd in een voor jouw bedrijf op maat gemaakte weerbaarheidstraining voor jouw personeel? Samen bekijken we waar jullie behoefte ligt, voor welk deel van jullie personeel de training relevant is en welke onderwerpen aan bod moeten komen. Daarnaast adviseert PVO Midden-Nederland om weerbaarheidstrainingen periodiek te herhalen en het onderwerp weerbaarheid op te nemen in het introductieprogramma van nieuwe medewerkers. PVO Midden-Nederland kan ook hierbij adviseren.

Wil je meer weten of heb je vragen? Neem dan contact op met het Platform Veilig Ondernemen Midden-Nederland via info@pvo-mn.nl