Programma D66: lasten verschuiven naar vervuiling en vermogen

DEN HAAG - [update 10:40 uur] D66 wil werk minder gaan belasten en vermogen en grote vervuilers meer, zegt de partij die vrijdag haar verkiezingsprogramma presenteert. Het minimumloon moet omhoog van de liberale partij en ook de middeninkomens moeten erop vooruitgaan. Bovendien stelt D66 voor om een miljard euro per jaar in groene productie te investeren. Elke Nederlander krijgt daarnaast een jaarlijkse "klimaatbonus" van 250 euro.

Deze bonus moet worden betaald aan elke volwassene en is bedoeld om de "extra kosten die er nu nog zijn als gevolg van de transitie te compenseren".

De liberalen willen dat Nederland in 2040 al klimaatneutraal is. Dat is een flinke aanscherping van de ambitie van het huidige demissionaire kabinet om in 2050 de uitstoot van broeikasgassen per saldo naar nul te brengen. Lijsttrekker Rob Jetten wil alle fossiele subsidies afschaffen. Activisten van Extinction Rebellion voeren al bijna twee weken actie hiervoor door dagelijks de A12 bij Den Haag te blokkeren. Net als GroenLinks-PvdA is D66 voor het idee mensen onbeperkt te laten reizen in het ov in daluren voor 49 euro per maand.

In onderwijs moet eveneens "koste wat kost" geld worden gestoken van de partij. Zo wil D66 iedereen boven de 25 jaar een vaste som geld geven om zich te blijven ontwikkelen na de studie. Dit bedrag kan tot 50.000 euro oplopen bij mbo'ers. Dit moet rechttrekken dat de overheid momenteel meer investeert in universitaire studenten dan in bijvoorbeeld mbo'ers.

Ook wil Jetten ervoor zorgen dat mbo'ers evenveel studiebeurs krijgen als studenten op hogescholen en universiteiten. De partij wil daarnaast de schoollunches die momenteel worden verstrekt in kwetsbare wijken uitbreiden.

Het veelbekritiseerde systeem van toeslagen wil Jetten vervangen door een "vast basisbedrag dat iedereen automatisch krijgt, zodat je in elk geval zeker weet dat je een aantal basisvoorzieningen kan financieren." Maar een basisinkomen wil hij het niet noemen. "Het is nog geen volledig inkomen, dus wij noemen het zelf een basisbedrag", zei de lijsttrekker bij de presentatie van het verkiezingsprogramma.

"Het zijn echt wel flinke investeringen", geeft Jetten toe. Hij wil deze gaan betalen met de belastingen voor vervuilers en vermogens. "Zodat we ook een sterkere balans krijgen", zegt de politicus. Hij wil bedrijven zo "hulp en richting" geven om duurzamer te worden en denkt niet dat deze massaal het land zullen verlaten vanwege de hogere lasten.