IMF waarschuwt voor mogelijke toename wanbetalingen op hypotheken

MARRAKECH - Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) waarschuwt dat het aantal wanbetalingen op hypotheken kan gaan toenemen, onder meer in Nederland. Dit komt door de hypotheekrente die wereldwijd sterk is toegenomen. En volgens het IMF zou het zomaar kunnen dat de rentes komende tijd nog verder omhoog gaan, omdat de inflatie nog steeds te hoog is en centrale banken daarom hun rentetarieven verder zouden kunnen opvoeren.

"Op woninghypotheken, doorgaans de grootste categorie van leningen aan huishoudens, zijn de rentes nu veel hoger dan een jaar geleden", zegt IMF-econoom Tobias Adrian. Volgens hem heeft dit tot gevolg dat mensen meer spaargeld moeten aanwenden om nog een hypotheek te kunnen afsluiten, terwijl de woningverkopen onder druk staan.

In een nieuw rapport erkent het IMF dat de kans in bijvoorbeeld Nederland wel betrekkelijk klein is dat er straks opeens heel erg veel mensen in de problemen komen. Dit komt omdat hypotheeknormen de laatste jaren strenger zijn geworden en de schulden van huishoudens niet zo hoog liggen als bijvoorbeeld voor de financiële crisis in 2008.

Risico

Toch sluit Adrian een golf aan wanbetalingen niet uit. Hij benadrukt dat er ook landen zijn waar veel hypotheken met een variabele rente worden afgesloten. Daar lopen huishoudens dus sneller het risico dat hun woonlasten opeens flink omhoog gaan. Veel huishoudens hebben hun buffers nu al uitgeput, merkt Adrian daarbij aan de hand van cijfers over spaarsaldo's in verschillende landen. "Er zijn ook tekenen van toenemende achterstallige betalingen op het gebied van creditcards en autoleningen."

Dezelfde problemen spelen ook voor bedrijven die moeite kunnen krijgen om aan hun rentelasten voor leningen te voldoen. De gevaren van de hogere rente sijpelen ook door in de wereld van het commercieel vastgoed, omdat bedrijven de hoge financieringskosten voor locaties niet meer lijken te kunnen ophoesten. En ook wegen overheidsschulden veel zwaarder door de hogere rente.

Het IMF staat niet alleen in zijn waarschuwingen. Maandag zei De Nederlandsche Bank (DNB) ook al dat de risico's voor de financiële stabiliteit toenemen door de snel gestegen leenkosten. DNB riep banken in Nederland daarom op tot voorzichtigheid. Die zouden in hun cijfers nu nog weinig merken van financiële problemen bij klanten. Maar dit zou zomaar kunnen veranderen, ook omdat de hogere rente doorgaans met vertraging doorwerkt in de financieringskosten van bedrijven en huishoudens. "Dit maakt banken kwetsbaar voor potentiële verliezen in de toekomst", aldus DNB.