Miljoenenboete voor Sabic Limburg vanwege nalatigheid

DEN BOSCH - Het petrochemische bedrijf Sabic Limburg BV krijgt een geldboete van 10 miljoen euro. Dat heeft de rechtbank Oost-Brabant bepaald. Bij de onderneming vond onder meer een dodelijk ongeval plaats waarbij een werknemer nafta over zich heen kreeg.

Chemiebedrijven OCI Nitrogen BV en AnQore BV krijgen ieder een boete van 360.000 euro vanwege gevaarlijke incidenten. Het overkoepelende Chemelot Site Permit (CSP) en Borealis BV worden vrijgesproken.

De chemiebedrijven zitten gevestigd op industrieterrein Chemelot bij het Limburgse Geleen. CSP is de overkoepelende organisatie en houder van de vergunning voor alle op het terrein gevestigde ondernemingen. 

Tussen 2015 en 2019 vonden er verschillende (milieu)incidenten plaats bij de chemiebedrijven. Door de aard van de werkzaamheden die de verschillende bedrijven verrichten, behoren zij tot de zwaarste categorie risicobedrijven. Relatief kleine fouten kunnen daarmee grote gevolgen hebben voor mens en milieu. 

Sabic Limburg BV

In december 2016 werd een zogeheten naftakrakeroven van Sabic Limburg BV uit bedrijf genomen. Hierin wordt nafta (koolwaterstof) op hoge temperatuur verhit. Bij de werkzaamheden kwam vloeistof vrij waardoor de medewerkers werden overgoten met koolwaterstoffen. De dampen en daarmee ook de doordrenkte kleding van de mannen vloog vervolgens in brand. Begin januari 2017 overleed één van de medewerkers aan zijn verwondingen, de ander hield ernstige brandwonden over aan het ongeval.

Tijdens een nachtdienst in mei 2019 bevonden twee medewerkers zich in een andere naftakraker voor controle. Bij het openmaken van een afsluiter spoot er gloeiendhete olie naar buiten die op één van de medewerkers kwam. Hij liep daarbij brandwonden op.

Door de nalatigheid van Sabic Limburg BV zijn er volgens de rechtbank twee werknemers ernstig gewond geraakt en is één werknemer overleden. Bij een het zinken een tankdak kwamen naftadampen vrij. Bij een lekkage in een koeler vond uitstoot van gevaarlijke stoffen plaats. Dit laatste incident werd niet tijdig gemeld en daarmee werd het bevoegd gezag buiten de deur gehouden.

De houding van Sabic ten opzichte van de voorvallen komt op de rechtbank niet over als proactief, gericht op het voorkomen van zware ongevallen. Verschillende keren reageerde het bedrijf niet of nauwelijks op aanwijzingen van potentieel gevaarlijke gebreken.

Al met al vindt de rechtbank een geldboete van 10 miljoen euro op zijn plaats. Bij het bepalen van de hoogte van die boete is gekeken naar de jaaromzet van het bedrijf. 

OCI Nitrogen BV

In november 2015 werd een ammoniakfabriek van OCI Nitrogen BV na een reparatiestop weer opgestart. De monteurs die daarvoor isolatiewerkzaamheden uitvoerden dekten een stoomketel op het terrein af met een isolatiedeken. De wand van de ketel werd hierdoor zo heet dat deze openscheurde en het aanwezige stoomgas kon ontsnappen.

De aanwezige medewerkers konden gelukkig op tijd vluchten en de gevolgen van de uitstoot bleven weliswaar beperkt, maar dat is niet aan het bedrijf te danken. Rondom de handeling van de isolatiedeken op de stoomketel zijn namelijk niet alle risico's onderzocht en in kaart gebracht waardoor (levens)gevaar voor de medewerkers en nadelige gevolgen voor het milieu konden ontstaan. OCI Nitrogen BV krijgt daarom een geldboete van 360.000 euro.

AnQore BV

Bij een incident bij AnQore BV ontsnapte blauwzuurgas. Volgens de rechtbank trof het bedrijf niet alle benodigde maatregelen om zware ongevallen te voorkomen en de gevolgen daarvan voor mens en milieu te beperken. Het bedrijf handelde in strijd met haar eigen veiligheidsvoorschriften en daarmee werd het gevaarlijke blauwzuurgas uitgestoten, met gevaar voor de veiligheid van werknemers en de omgeving. De rechtbank legt ook dit bedrijf daarom een geldboete op van 360.000 euro. 

Chemelot Site Permit (CSP)

Voor CSP zijn er als vergunninghouder diverse verplichtingen rondom het terrein van Chemelot. De rechtbank oordeelt dat het daarbij dan met name gaat om het coördineren van algemene zaken. CSP wordt niet verantwoordelijk geacht voor de manier waarop de verschillende ondernemingen hun bedrijfsprocessen in hun fabriek organiseren en daarmee ook niet voor overtredingen die op dat uitvoerende niveau plaatsvinden. CSP kan niet als medepleger worden aangemerkt voor de ongevallen die plaatsvonden bij de verschillende bedrijven. Zij heeft daar geen concrete bijdrage aan geleverd. De rechtbank spreekt de overkoepelende organisatie daarom vrij van alle verwijten.

Borealis Plastomers BV

In augustus 2017 ontstond door een lekkage van hexaan/octeen een hevige brand bij Borealis Plastomers BV. Het bedrijf meldde dit incident direct bij de centrale meldkamer van het industrieterrein en gaf daar de aard van de stof goed door. Volgens de rechtbank handelde het bedrijf daarmee op de juiste wijze. Het bedrijf mocht ervanuit gaan dat de melding door de centrale meldkamer vervolgens goed zou worden doorgegeven aan het bevoegd gezag. Ook dit bedrijf wordt daarom vrijgesproken.