Eén op de tien rijksambtenaren ervaart racisme op de werkvloer

DEN HAAG - [update 14:34 uur] Eén op de tien ambtenaren bij de rijksoverheid had het afgelopen jaar te maken met racisme op de werkvloer, meldt demissionair staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Binnenlandse Zaken) op basis van een enquête. Een ongeveer net zo'n grote groep heeft meegemaakt dat collega's racistisch waren richting burgers. Voor het onderzoek zijn circa 4500 medewerkers ondervraagd.

Bij 1 procent van de ondervraagden kwam racisme zelfs maandelijks voor. Daarnaast heeft 17 procent meegemaakt dat een collega racistisch werd bejegend. Ambtenaren die buiten Europa zijn geboren, hebben het meest te maken met racisme. Mensen in lagere loonschalen lopen hier vaker tegenaan dan beter betaalde ambtenaren.

Staatssecretaris Van Huffelen spreekt van een "confronterend onderzoek". Ze vindt iedere collega die racisme ervaart er een te veel. "Op je werk moet het gaan om wat je doet en niet om wie je bent of waar je vandaan komt", zegt ze.

Toeslagenschandaal

Eind 2022 bleek al dat racisme op de werkvloer veel voorkomt op het ministerie van Buitenlandse Zaken. Naar aanleiding daarvan liet Van Huffelen onderzoek doen naar de hele landelijke overheid. In totaal werken ongeveer 140.000 ambtenaren bij de rijksoverheid.

Dat burgers met een migratieachtergrond vaak tegen racisme aanlopen als ze contact hebben met de overheid, bleek ook al tijdens het toeslagenschandaal.

Beter zicht

Het kabinet doet volgens Van Huffelen al veel om discriminatie tegen te gaan op de ministeries en andere rijksorganisaties. "Maar dat is gewoon onvoldoende." Daarom heeft ze in de ministerraad en met de ambtelijke top op ministeries afgesproken om de aanpak te "versterken" om het probleem "met wortel en tak" uit te roeien.

Daar hoort bij dat op de ministeries in groepen wordt doorgepraat over racisme op de werkvloer. Zo hoopt ze beter zicht te krijgen op het probleem en ook hoe hier meer tegen kan worden gedaan.

Niet goed geholpen

De staatssecretaris haalt uit eerdere gesprekken met ambtenaren dat ze behoefte hebben aan strengere doelstellingen op dit vlak, bijvoorbeeld om het personeelsbestand diverser te krijgen. Het kabinet is ook van plan om dat te doen.

Ambtenaren die te maken hebben met discriminatie worden naar eigen zeggen lang niet altijd goed geholpen door collega's, leidinggevenden of vertrouwenspersonen. Ook dat moet beter volgens de staatssecretaris.