Begrotingsgat noopt gemeenten tot bezuinigen
(Novum) - Door de voorgenomen bezuinigingen van het kabinet krijgen gemeenten de komende jaren te maken met een gat in hun begroting van 6,1 miljard euro. Zij moeten echter een sluitende begroting presenteren en zullen daarom fors gaan snijden in hun voorzieningen. Dat stelt het Centrum voor onderzoek van de economie van lagere overheden (Coelo) dinsdag.
Een prognose op basis van het nu bekende overheidsbeleid levert gemeenten een tekort op van 2,7 miljard euro op jaarbasis. De kortingen op taken als jeugdzorg en de AWBZ, die per 2014 worden overgeheveld naar gemeenten, zijn goed voor 2,9 miljard. De voorgenomen aanvullende bezuinigingen van het kabinet zorgen voor een gemeentelijk tekort van nog eens een half miljard.
Waar het kabinet een aanzienlijk deel van het tekort kan compenseren met lastenverzwaringen, geldt voor gemeenten vooral dat ze hun uitgaven moeten beperken. Gemeenten heffen slechts 3,4 procent van alle belastingen, dus zelfs een verdubbeling van de tarieven biedt onvoldoende soelaas, aldus het Coelo.
Het voorzieningenniveau in gemeenten komt onder druk te staan door de bezuinigingen, stelt het onderzoekscentrum. Ook ontstaan er verschillen tussen de gemeenten omdat ze in de zorg maatwerk moeten gaan leveren voor hun verzorgingsgebied. Dat is een direct gevolg van het kabinetsbeleid om zorg te decentraliseren. Door het Coelo ondervraagde huishoudens noemen dit verschil in grote meerderheid ongewenst.
De meeste burgers kunnen wel begrip opbrengen voor andere bezuinigingen van gemeenten, blijkt verder uit het onderzoek. Het gaat dan om besparingen op bijvoorbeeld straatverlichting, buurtcentra en sportaccommodaties. Het snijden in het budget van onder meer thuiszorg en jeugdzorg wordt echter door een meerderheid van de ondervraagden afgewezen.
Tot slot dreigen ook de investeringen van gemeenten in te zakken. Een terugval van een derde zou kunnen optreden, goed voor vijftien procent van alle overheidsinvesteringen. Gemeenten zijn nu nog goed voor 45 procent van alle overheidsinvesteringen.
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), opdrachtgever van het onderzoek, stelt in een reactie dat gemeenten in het nauw komen door het 'fikse' tekort. "Het rijk heeft te veel de touwtjes in handen", aldus VNG-voorzitter Annemarie Jorritsma. "Deze bezuinigingsopgave zet de voorzieningen in gemeenten zwaar onder druk en blijkt ook nog eens slecht voor de economie."