Geen enkel toezicht op nabetalingen A2

Avenue2, het consortium van BallastNedam en Strukton, rekent op eigen houtje uit hoeveel het gaat terugbetalen aan de zeventig Portugese werknemers aan de A2-tunnel bij Maastricht. Er is geen toezicht van een onafhankelijke accountant. Ook minister Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft verzuimd het overheidsproject onder toezicht te stellen.

De Portugezen moeten nu maar afwachten wat ze krijgen. FNV Bouw heeft bij Avenue2 aangedrongen op volledig inzicht in de gehele terugbetalingsregeling. Vooralsnog is daarop geen antwoord ontvangen van het consortium.

Het Portugese ministerie van Buitenlandse Zaken en de Portugese Ambassade in Den Haag volgen de zaak nauwlettend. De ambassade heeft contact gezocht met FNV Bouw over de situatie. FNV Bouw heeft geadviseerd contact op te nemen met het ministerie van SZW en daar aan te dringen op gezamenlijk toezicht op de nabetalingen.

Lacune

"Dit is een lacune in de Nederlandse wetgeving", zegt Ellen Hoeijenbos, bestuurder FNV Bouw. "Creatief omgaan met wet- en regelgeving kan probleemloos, dat is bij de A2 aan de orde van de dag. En als je het aan de kaak stelt, blijken bouwwerkgevers er nog mee weg te komen ook. De juridische stappen die de bond kan ondernemen, duren veel te lang om de geconstateerde uitbuiting direct stop te zetten en aan te pakken. Het is te gek voor woorden dat dit kan voortduren."

Onderaannemer Rimec heeft in totaal ruim 2 miljoen euro onterecht ingehouden van de bouwvakkers aan de A2. Het gaat om 1 miljoen aan huisvestings- en logistieke kosten en 1 miljoen wegens onderbetaling, in combinatie met het overtreden van de arbeidstijdenwet.

Onterecht ingehouden

Een expertcommissie oordeelde dat de bouw-cao van toepassing is én dat de huisvestings- en logistieke kosten onterecht zijn ingehouden. Avenue2 wees het van toepassing zijn van de bouw-cao van de hand. Wel beloofde het consortium om de huisvestings- en logistieke kosten, bijna 1000 euro per persoon per maand, terug te betalen. Dat traineren ze nu. Ze komen ‘met een voorschot voor het eind van het jaar’ en de rest komt ergens volgend jaar.

Bovendien vinden Avenue2 én de opdrachtgevers (Rijkswaterstaat, provincie Limburg en de gemeenten Maastricht en Meerssen) het blijkbaar in orde dat er nog steeds 1000 euro per maand wordt ingehouden. Avenue2 stelt de beloofde nabetaling uit 'in het belang van de Portugese werknemers', zo schrijft het consortium van BallastNedam en Strukton op zijn website. En als ze betalen, doen ze dat volgens eigen zeggen ‘in het kader van maatschappelijke verantwoordelijkheid.’

Winst

Hoeijenbos hekelt de houding van de bouwers. "Hoe doorzichtig wil je het hebben? Ze spreken met gespleten tong. Natuurlijk gaat het ze niet om de werknemers. Het enige waar ze van dromen is winst. Hamvraag daarbij is ongetwijfeld hoe ze zo weinig mogelijk hoeven te betalen."

Hoeijenbos heeft wel een vermoeden welke kant het op gaat. “Ik voorspel dat ze straks ineens tot de conclusie komen dat ze slechts een deel van de huisvestingskosten gaan terugbetalen. En dan nog alleen aan de werknemers die er tot voor kort waren. Alle werknemers die er eerder hebben gewerkt, waarbij ook 1000 euro per maand van het loon werd afgepakt, zullen dan geen cent terugzien.”

Contactgegevens

Avenue2 liep de afgelopen dagen rond op de bouwplaats om contactgegevens te verzamelen van de bouwvakkers, die per persoon zo’n 20.000 à 30.000 euro tegoed hebben. "Maar een aantal van hen was toen al naar huis voor de Kerst. Dus wat wordt dat voor lijst? En dat terwijl onderaannemer Rimec gewoon over deze gegevens beschikt. Ze vragen geduld, maar hoe langer dit duurt, hoe meer ze zaken onder het tapijt kunnen vegen. En dat weten ze donders goed."

FNV Bouw pleit voor echte banen voor de bouwvakkers aan de A2 en voor het stoppen van de uitknijpconstructies.