Nobelprijs Vrede voor vrouwenarts en activist

OSLO - De Nobelprijs voor de Vrede 2018 is toegekend aan de Congolese gynaecoloog Denis Mukwege en de jezidi-activist Nadia Murad uit Noord-Irak. De prijswinnaars worden geëerd voor hun strijd tegen seksueel geweld als oorlogswapen. Beiden hebben volgens het Noorse Nobelcomité ,,uitmuntend tegen deze oorlogsmisdaden geageerd''.

Mukwege, die eerder al als favoriet voor de prijs was genoemd, is bekend door zijn actie tegen seksueel geweld in het oosten van Congo en door zijn medische behandeling van slachtoffers. De 63-jarige arts leidt het Panzi-ziekenhuis in Bukavu, de hoofdstad van de al circa twintig jaar door bruut geweld geplaagde provincie Zuid-Kivu. Hij geeft niet alleen medische hulp maar probeert er slachtoffers ook psychologisch en financieel bij te staan.

Murad komt uit het noorden van Irak en behoort tot jezidi-minderheid. Ze werd in 2014 op 21-jarige leeftijd ontvoerd door Islamitische Staat en maandenlang misbruikt voordat ze naar Duitsland wist te vluchten. Ze zet zich in voor de jezidi’s, vooral voor de vrouwen die als seksslaaf zijn misbruikt door IS. In 2014 won zij al de Sacharov Mensenrechtenprijs. Ze is nu 25 jaar oud en woont in Duitsland en werkt onder meer als ambassadeur voor de Verenigde Naties.

De jezidi's vormen een etnisch aan Koerden verwante minderheid die een eigen religie aanhangen die al in het Ottomaanse Rijk vervolgd werd. Soennitische extremisten van IS botvierden hun haat tegen 'ongelovigen' onder meer op de jezidi's toen Noord-Irak in handen van de terreurgroep viel.

De prijs die omgerekend 860.000 euro is, wordt zoals gebruikelijk in Oslo uitgereikt op 10 december, de sterfdag van de stichter van de Nobelprijs, de steenrijke uitvinder van het dynamiet Alfred Nobel (1833-1896).