Tot 5 jaar cel en schadevergoeding van 4,5 miljoen euro voor fraude bij KempenPlus

DEN BOSCH - De rechtbank Oost-Brabant heeft een 55-jarige man uit Bladel veroordeeld voor afpersing van zijn jeugdvriend; een ambtenaar van participatiebedrijf KempenPlus. Hij dwong hem jarenlang grote geldbedragen af te geven en maakte zo in totaal ruim 4,5 miljoen euro buit. Dit geld waste hij vervolgens wit. De ambtenaar (52 jaar) krijgt een celstraf van 22 maanden, waarvan 12 maanden voorwaardelijk, voor het verduisteren en witwassen van het geld.

De laatste ex-vrouw van de 55-jarige man krijgt een gevangenisstraf van 10 maanden voor witwassen. Zij leefde samen met haar partner een luxeleven van het afgeperste geld. Zijn eerdere vrouw krijgt een taakstraf van 200 uur en een voorwaardelijke celstraf van 6 maanden voor het (schuld)witwassen van het geld dat zij ontving van haar partner en de ambtenaar. Ook moeten de verdachten in totaal ruim 4,5 miljoen euro schadevergoeding betalen aan het participatiebedrijf. 

De zaak kwam aan het licht toen KempenPlus aangifte deed van verduistering, witwassen en valsheid in geschrift. Uit onderzoek bleek dat de medewerker van de financiële administratie van het bedrijf tussen januari 2014 en april 2020 structureel grote sommen geld verduisterde; in deze periode 4,5 miljoen euro. 

De ambtenaar had zelf geen profijt van het geld, maar werd onder druk gezet door een jeugdvriend om grote geldbedragen af te staan. Deze man schermde tegen hem onder meer met verhalen over de Russische maffia en gewelddadige onderwereldfiguren. Ook kreeg de ambtenaar een kogel van de hoofdverdachte, om de dreiging kracht bij te zetten.

Verduistering door ambtenaar

Hoewel de rechtbank aanneemt dat de ambtenaar werd afgeperst, neemt de rechtbank hem wel kwalijk dat hij jarenlang grote geldbedragen bij zijn werkgever heeft verduisterd: de verdachte had een andere keuze kunnen en moeten maken. Van psychische overmacht was geen sprake. Wel weegt de rechtbank bij de strafmaat mee dat hij onder druk werd gezet door de medeverdachte.

Daarnaast zijn er geen aanwijzingen dat hij zelf geld overhield aan zijn illegale praktijken en dat hij juist jarenlang gebukt ging onder de situatie waarin hij zat. Ook heeft de rechtbank er oog voor dat deze zaak nog grote financiële gevolgen voor de ambtenaar kan hebben, niet alleen omdat er een schadevergoeding moet worden betaald aan KempenPlus, maar ook door een naheffing van de Belastingdienst. Om die reden valt de straf voor de ambtenaar lager uit.

Afpersing en witwassen

De 55-jarige man perste zijn jeugdvriend, de ambtenaar, jarenlang af en maakte zo miljoenen euro's buit. Hij leidde van dat geld een luxeleven. Zo woonde hij in een grote villa en kocht hij exotische vogels, jacuzzi's, quads en dure auto's, terwijl de man op papier van een arbeidsongeschiktheidsuitkering leefde.

De rechtbank gaat er vanuit dat de 55-jarige man ruim 4,2 miljoen euro kreeg. Dit geld waste hij vervolgens wit, deels samen met zijn tweede ex-vrouw. Zij profiteerde jarenlang mee. Een deel van het geld is naar de eerste ex-vrouw van de hoofdverdachte gegaan, die er haar vaste lasten mee betaalde. Bij haar komt de rechtbank tot de conclusie dat zij niet heeft geweten dat dit geld een criminele herkomst had, maar dat zij daar wel meer onderzoek naar had moeten doen (schuldwitwassen).

Bij het bepalen van de straf van de 55-jarige man houdt de rechtbank er rekening mee dat hij op geen enkele wijze de ernst van zijn handelen inziet en er geen verantwoordelijkheid voor neemt. Hij probeert de schuld juist in de schoenen van zijn jeugdvriend te schuiven.

Voor alle verdachten geldt dat de rechtbank het zeer kwalijk vindt dat er geld afhandig is gemaakt van KempenPlus. Dit geld was bestemd voor de inwoners van de Kempengemeenten die bijvoorbeeld hulp nodig hebben om terug aan het werk te gaan, een beschutte werkomgeving zoeken of hulp kunnen gebruiken bij het vinden van een andere zinvolle tijdsbesteding.

Naast de celstraffen en een taakstraf, legt de rechtbank een verplichting op aan de verdachten om in totaal de ruim 4,5 miljoen euro schade die KempenPlus leed, terug te betalen.