Voorkom onbeperkte aansprakelijkheid! CMR en AVC niet voldoende

[update vr 11:25 uur] Wegvervoerders denken vaak dat met het CMR verdrag of de AVC-condities hun aansprakelijkheid voor schade goed is geregeld. In die regelingen is namelijk een beperking van de aansprakelijkheid opgenomen. Die vervoerders staan er meestal niet bij stil dat die beperking alleen betrekking heeft op schade aan de vervoerde goederen. Voor alle andere schade is niets geregeld in het CMR verdrag of AVC-condities. Vervoerders lopen het risico onbeperkt aansprakelijk te zijn voor die schade.

"Beste transporteur, geen zorgen, u kunt zich hiertegen wapenen en hieronder leest u hoe dat werkt."

CMR en AVC

Als wegvervoerder bent u er vast bekend mee; het CMR verdrag en de AVC-condities. Het CMR verdrag is een internationaal verdrag tussen Europese landen. Het verdrag is automatisch van toepassing op internationaal wegvervoer, waarbij de plaats van inontvangstneming en/of de plaats van aflevering gelegen is in een lidstaat. Het verdrag bepaalt onder andere de aansprakelijkheid van de vervoerder en schrijft het gebruik van de vrachtbrief voor.

Het CMR-verdrag is dwingend recht. Dat betekent dat afspraken die hiermee in strijd zijn, ongeldig zijn. In Nederland kan de wegvervoerder ervoor kiezen om het CMR verdrag van toepassing te verklaren op overeenkomsten van binnenlands vervoer.

De AVC-condities (Algemene Vervoerscondities 2002) zijn algemene voorwaarden die in overleg met evofenedex en de vervoerdersorganisaties zijn opgesteld speciaal voor nationaal goederenvervoer over de weg. De AVC-condities zijn alleen van toepassing wanneer beide partijen dit overeenkomen en zijn dus niet automatisch van toepassing. Afgesproken kan worden dat de AVC-condities in aanvulling gelden op het CMR-verdrag,

Aansprakelijkheid van de vervoerder onder de CMR en AVC

De wegvervoerder heeft de verplichting de lading op tijd af te leveren en in dezelfde staat als dat hij het in ontvangst heeft genomen. Als de vervoerder niet binnen de afgesproken termijn aflevert, of als de lading is beschadigd, kan de vervoerder aansprakelijk worden gesteld. Zowel onder het CMR verdrag, als ook onder de AVC-condities is de aansprakelijkheid voor de schade die is ontstaan door de te late levering beperkt tot maximaal de vrachtprijs (onder de AVC geldt een beperking tot tweemaal de vrachtprijs als schriftelijk een aflevertermijn is overeengekomen en deze wordt overschreden).

Als de lading is beschadigd, is de aansprakelijkheid van de vervoerder ook beperkt. De beperking is gerelateerd aan het gewicht van de lading (onder de CMR rond de € 10,00 per kilogram brutogewicht en onder de AVC rond een bedrag van € 3,40 euro per kilogram). De beperkingen gelden niet indien de schade is veroorzaakt door opzet of bewuste roekeloosheid.

CMR en AVC niet voldoende

Het CMR-verdrag en de AVC-condities dekken echter niet alle vormen van schade.

Stel dat een chauffeur bij het laden op het terrein van zijn opdrachtgever per abuis aan de verkeerde knoppen draait, een laadslang verkeerd hanteert, of een andere handeling verricht die schade veroorzaakt aan goederen van zijn opdrachtgever en dus niet aan de vervoerde goederen. De vervoerder kan dan niet terugvallen op het CMR verdrag of AVC-Condities.

Het CMR verdrag en de AVC-condities regelen namelijk uitsluitend de aansprakelijkheid van de vervoerder voor verlies van of schade aan door hem vervoerde goederen, en voor vertraging in de aflevering daarvan. Aansprakelijkheid voor andersoortige schade wordt door het nationale recht beheerst. Onder Nederlands recht is de aansprakelijkheid van de vervoerder voor schade niet automatisch beperkt. Met andere woorden, een vervoerder kan zo maar onbeperkt aansprakelijk zijn voor de schade die hij (of iemand waarvoor hij verantwoordelijk is, zoals een chauffeur) veroorzaakt aan andere dan de vervoerde goederen. Het gevaar van onbeperkte aansprakelijkheid ligt dus op de loer.

Gebruik aanvullende algemene voorwaarden

Kunnen vervoerders zich wapenen tegen deze op het nationale recht gebaseerde onbeperkte aansprakelijkheid? Ja, want deze aansprakelijkheid is van regelend recht. Dat betekent dat vervoerders deze aansprakelijkheid contractueel mogen uitsluiten. Dat kan in een overeenkomst of in algemene voorwaarden. Er moet dan wel goed worden omschreven voor welke schade de vervoerder al dan niet aansprakelijk is. Hoe duidelijker de tekst, hoe beter. Het is ook verstandig een `overall-limiet' op te nemen. De aansprakelijkheid van de vervoerder is dan beperkt voor alle soorten schade, ongeacht de schadeoorzaak. Hiermee kan een hoop (juridische) ellende worden voorkomen.

EPILOOG: In deze column wordt niet ingegaan op de verzekeringen die dekking bieden voor de financiële gevolgen van de aansprakelijkheid van de verzekerde. Het is evident dat het afsluiten van de juiste verzekeringen essentieel is voor iedere onderneming.

Mr. Erwin Mazaira

Yur Advocaten B.V.
Oostmaaslaan 59-71
3063 AN ROTTERDAM

E-mail: mazaira@yur.nl
Web: www.yur.nl